W poszukiwaniu inspiracji z różnych zakątków świata przyglądaliśmy się już innowacjom wodnym w Kolumbii oraz Buenos Aires. Teraz przenosimy się do Azji Południowej i Sri Lanki, a konkretnie na tropikalną wyspę Cejlon. Obszar ten słynie bowiem z sezonowych, ulewnych opadów deszczu oraz uzależnienia pogody od występujących monsunów.
Rolnictwo w Sri Lance ma duże znaczenie
Sri Lanka, ze względu na sporą dostępność wody oraz żyzne gleby, jest krajem, w którym rolnictwo odgrywa bardzo dużą rolę. Odpowiada ono za około 7% PKB i ponad 25% miejsc pracy. W tym momencie już ponad 80% obszarów wiejskich jest zależna od rolnictwa i to nim zajmuje się większość mieszkańców wsi.
W Sri Lance, ze względu na sporą wilgotność i łatwy dostęp do wody, dominują uprawy ryżu. Istotne jest także rolnictwo plantacyjne oraz uprawa owoców i warzyw. Niestety, przez częste zmiany pogody i ulewne opady, efektywność rolnictwa jest w ogromnym stopniu uzależniona od warunków atmosferycznych.
Sri Lanka jest przykładem kraju, gdzie pogoda ma duży wpływ na uprawy roślin
Różnorodność opadów jest ogromna!
Analizując roczne opady w poszczególnych obszarach Sri Lanki można dostrzec, że kraj jest podzielony na trzy główne strefy klimatyczne. W każdej z nich występują różne poziomy opadów oraz ich spora sezonowość.
W najbardziej skrajnych, południowych rejonach średnia opadów w ciągu roku wynosi nieco poniżej 900 milimetrów. Z kolei w obszarach najbardziej wilgotnych, w południowo-wschodniej części kraju, średnia ta jest prawie 6 razy wyższa!
Taki stan rzeczy jest spowodowany położeniem Sri Lanki na wyspie Cejlon, na którą z dwóch stron działają odrębne, mocno zróżnicowane monsuny. Pojawiają się one czterokrotnie: w okolicach marca-kwietnia, maja-września, października-listopada oraz grudnia-lutego.
Średnia roczna ilość opadów w poszczególnych obszarach kraju / fot. iwa-network.org
Zbiorniki retencyjne pomagają zapanować nad różnicami w opadach
Tak duże różnice między poszczególnymi rejonami oraz sezonowe opady deszczu spowodowały konieczność podjęcia działań ułatwiających funkcjonowanie w tak zmiennym otoczeniu. Jednym ze sposobów są ogromne zbiorniki retencyjne zbudowane już w III wieku. Miały one za zadanie kumulować wodę wewnątrz wyspy utrudniając jednocześnie jej odpływ do morza.
Od czasu zbudowania pierwszych zbiorników retencyjnych sporo się zmieniło. Stopniowo pojawiało się ich coraz więcej, tworząc sieć mniejszych, połączonych ze sobą obiektów kumulujących wodę w obszarach mniej wilgotnych. Zbierająca się w nich woda wykorzystywana jest z powodzeniem w rolnictwie, tworząc tak zwane wiejskie systemy nawadniające.
Projekt zintegrowanej gospodarki wodnej
Ze względu na stale zwiększające się zapotrzebowanie na wodę w południowych obszarach Sri Lanki oraz utrzymującą się zmienność i nieregularność opadów, władze państwa musiały podjąć kolejne kroki w celu zapewnienia efektywnej retencji wód. W tym kontekście Ministerstwo Rozwoju i Środowiska Mahaweli wraz z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju opracowało projekt zintegrowanej gospodarki wodnej, odpornej na zmienne warunki otoczenia.
Celem działań było wyrównanie dostępu do wody w suchej strefie państwa. Miało to wpłynąć na lepsze funkcjonowanie rolnictwa w tych rejonach. Projekt był dedykowany głownie uboższym obszarom wiejskim, gdzie ryzyko oddziaływania zmian klimatu było największe.
Jako cele bardziej szczegółowe ustalono z kolei:
- Poprawienie nawadniania suchych obszarów poprzez wprowadzanie dobrych praktyk rolniczych,
- Zwiększanie dostępu do wody pitnej przez poprawę infrastruktury wodnej,
- Ochronę rolników przed skutkami zmian klimatu poprzez wzmocnienie systemu wczesnego ostrzegania.
Szczególne znaczenie może mieć tu ostatnie z założeń, które pozwoli zapewnić szybszy przepływ informacji w przypadku nagłej zmiany pogody i wystąpienia zwiększonych opadów. Z drugiej strony, takie systemy mogą pozwolić na monitorowanie stanu wód w posiadanych zbiornikach retencyjnych i ostrzegać, jeśli ich poziom spadł poniżej niezbędnego do funkcjonowania poziomu.
Wdrożenie inteligentnych systemów monitorowania pozwala zdalnie zarządzać i kontrolować przepływy wody
Inteligentne systemy monitorowania dostępne są także w Polsce!
Systemy monitorowania i zarządzania wodami przydają się nie tylko w trudnych strefach klimatycznych. Ich zastosowanie jest możliwe także w przypadku miast, gdzie infrastruktura wodna powinna pozwalać na efektywne odprowadzanie deszczu z ulic, retencjonowanie ich oraz oczyszczanie i ponowne wykorzystanie.
Jednym z takich systemów jest BUMERANG Smart, pozwalający na inteligentne monitorowanie i zdalne sterowanie urządzeniami w sieci wodno-kanalizacyjnej. Pozwala on zarządzać infrastrukturą wodną przy zachowaniu jak najmniejszego poziomu utraconej retencji, przy jednoczesnym zwiększeniu bezpieczeństwa ekologicznego.
Systemy BUMERANG Smart obejmują zestawy czujników, systemy alarmowe i analizujące występujące zjawiska w stosowanych instalacjach. Są to urządzenia pozwalające na automatyczne i zdalne zarządzanie wodami przy minimalizacji konieczności lokalnych kontroli obiektów.
Więcej o inteligentnych systemach zarządzania i monitorowania BUMERANG Smart znajdziecie na tej stronie.
