W związku ze zmianami klimatu, coraz częściej doświadczamy katastrofalnych w skutkach zjawisk, jak gwałtowne burze, nawalne deszcze czy wydłużające się okresy suszy. Są uciążliwe nie tylko w miastach, ale dotkliwie dotykają także rolników w poważnym stopniu determinując wielkość, jakość i cenę plonów. Rolnictwo to sektor gospodarki zużywający niesamowicie dużo wody. Nic zatem dziwnego, że coraz częściej także tutaj szuka się rozwiązań w zakresie retencji wód opadowych, pozwalających oszczędzać jej zasoby.
- Sytuacja hydrologiczna i możliwości retencyjne w Polsce
- Nowe regulacje prawne z myślą o rolnikach
- Innowacyjne rozwiązania HYDROZONE – antidotum na suszę rolniczą
Sytuacja hydrologiczna i możliwości retencyjne w Polsce
Według ONZ granicą, poniżej której uznaje się kraj za zagrożony niedoborem wody, jest 1700 m3 na 1 mieszkańca. W Polsce wartość ta od lat nie przekracza 1600 m3, co daje nam jedno z ostatnich miejsc w Europie[1]. Nasze zasoby są nie tylko bardzo skromne, ale dodatkowo cechuje je duża zmienność sezonowa i zróżnicowanie obszarowe.
Tymczasem, wciąż większość opadów, mających spory wpływ na bilans wodny, w wyniku parowania trafia z powrotem do atmosfery. Tylko część z nich zasila wody powierzchniowe i podziemne lub jest gromadzona i ponownie wykorzystywana.
Nie ma wątpliwości, że konieczne są poważne inwestycje w technologie oraz rozwiązania oszczędzające wodę. Zagospodarowanie deszczówki to nie tylko wyraz troski o środowisko oraz kurczące się zasoby wody zdatnej do spożycia. To także konkretne oszczędności finansowe, które powoli zdają się dostrzegać także rolnicy.
Szacuje się, że realne możliwości retencji wynoszą w Polsce 15% średniego rocznego odpływu. Przez kilkadziesiąt lat nie mogliśmy przekroczyć poziomu 6,5%. Udało się to dopiero dwa lata temu. Wszystko dzięki coraz większym inwestycjom, programom dofinansowania, ale także wzroście świadomości ekologicznej[2].
Susza rolnicza – poważne wyzwanie dla Polski!
Prawo sprzyja rolnikom
Oprócz istniejących programów oraz funduszy wspierających retencję, także przepisy prawa zdają się sprzyjać rolniczym inwestycjom w tym zakresie.
Obowiązujące od tego roku uproszczone przepisy umożliwiają przebudowę systemów melioracyjnych bez pozwolenia wodnoprawnego. Jest także możliwość wykonania stawów retencyjnych do 5000 m2 powierzchni oraz 3 m głębokości jedynie na zgłoszenie. Dodatkowo, zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2020/741 z 25 maja 2020 r., możliwe będzie ponowne wykorzystanie wody pochodzącej z uprzednio oczyszczonych ścieków w rolnictwie.[3]
Projekt procedowano od 2018 roku w celu ustalenia minimalnych standardów jakości odzyskiwanej wody w krajach członkowskich UE. Jego celem jest zapewnienie wystarczającej ilości wody do nawadniania pól, w szczególności podczas fal upałów i poważnych susz.
Nowe regulacje wpisują się w gospodarkę o obiegu zamkniętym. Ma ona pomóc dostosować się do konsekwencji zmian klimatycznych. Regulacje te będą obowiązywać od 26 czerwca 2023 r. Zdaniem ekspertów wejście rozporządzenia w życie może zwiększyć wykorzystanie wody ze ścieków z obecnego ok. 1 mld m3 rocznie nawet do 6,6 mld m3 w roku 2025.
Innowacyjne zbiorniki retencyjne HYDROZONE – antidotum na suszę rolniczą
Okazuje się, że wystarczy zainwestować w odpowiedni zbiornik, by w trakcie półgodzinnego deszczu zebrać nawet ponad 500 l deszczówki. W skali miesiąca, przy średniej wartości opadów na poziomie 650 mm, pozwala to zyskać nawet 5 000 l wody!
Budowa wielofunkcyjnych zbiorników retencyjnych umożliwia ponowne wykorzystanie oczyszczonych ścieków np. do nawadniania upraw. Pozwala to nie tylko na mniejszą eksploatację ograniczonych zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, ale także duże oszczędności wobec stale rosnących cen wody.
Systemy HYDROZONE produkcji Ecol-Unicon to linia nowoczesnych produktów odpowiadająca na wszystkie potrzeby retencjonowania wód opadowych i roztopowych. Ich zaletą jest modułowa budowa z wyposażeniem dodatkowym, umożliwiającym gromadzenie, ale też podczyszczanie oraz ponowne wykorzystanie deszczówki. Dostępne są trzy warianty: od podstawowych funkcji retencyjnych po zaawansowane sposoby zarządzania wodą.
Zbiorniki retencyjne HYDROZONE BASIC z funkcją odparowywania wykorzystywane są do retencjonowania wód opadowych i roztopowych na wypadek suszy. Sprawdzą się również w zapobieganiu podtopieniom i powodziom w gospodarstwach rolnych.
Drugi rodzaj zbiorników HYDROZONE CLEAN dodatkowo umożliwia podczyszczanie wód opadowych i roztopowych, przed ich ponownym wykorzystaniem do nawadniania upraw. Z kolei HYDROZONE BENEFIT to rozwiązanie charakteryzujące się szczególnie wysoką ekologicznością. Zawiera funkcje, które pozwalają dostosować zbiornik do bardzo konkretnych potrzeb każdego rolnika.
Modułowa konstrukcja wszystkich systemów HYDROZONE pozwala nie tylko na łatwe dostosowanie ich do rodzaju gospodarstwa, ale także znacząco upraszcza montaż i bieżącą obsługę. Wyposażone są w układ podczyszczający, oraz w zależności od potrzeb opcjonalnie mogą zawierać regulatory przepływu, strumienice odświeżająca wodę lub pompy ułatwiające pobieranie wody i podlewanie
Co ważne, zbudowane są z trwałych żelbetowych zbiorników DZB, charakteryzujących się dużą wytrzymałością na obciążenia dynamiczne. Integralnym elementem zbiorników HYDROZONE jest innowacyjny system Bumerang SMART, który pozwala monitorować kluczowe dane oraz efektywnie sterować i zarządzać eksploatacją obiektów.
Jeżeli chcecie Państwo na bieżąco otrzymywać interesujące informacje na temat sytuacji hydrologicznej w Polsce i na świecie, innowacji oraz rozwiązań związanych z gospodarką wodną, zapiszcie się już dziś do naszego newslettera: https://blog.ecol-unicon.com/newsletter-zapis/
[1] www.raportsdg.stat.gov.pl.
[2] https://www.wody.gov.pl/attachments/article/1875/Raport%20Stop%20Suszy%20Wody%20Polskie_Od%20suszy%2050-lecia%20do%20wzrostu%20retencji.pdf
[3] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=uriserv:OJ.L_.2020.177.01.0032.01.POL&toc=OJ:L:2020:177:TOC